Webinar Κατάθλιψης

Πρόγραμμα - Δευτέρα 4/12/23

Η παρουσίαση εστιάζεται στην ανάγνωση, αναγνώριση και προσέγγιση ενός προσώπου με καταθλιπτικά συμπτώματα στο περιβάλλον της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ). Στηρίζεται στην καθημερινή πρακτική, ολοκληρωμένη προσέγγιση και ουσιαστική επικοινωνία που πρέπει να ακολουθεί ο γιατρός της ΠΦΥ και της κοινότητας. Γίνεται αναφορά στις αλλαγές στη διάθεση και στη συμπεριφορά του προσώπου και στους διαλόγους μαζί του, ενώ δεν παραλείπεται και η συνάντηση με την οικογένεια. Τέλος σε συντομία παρουσιάζεται η θεραπευτική προσέγγιση του ασθενούς με κατάθλιψη με ειδική αναφορά στις μη φαρμακευτικές θεραπείες.

Λιονής Χρήστος, Καθηγητής Γενικής Ιατρικής και Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας,  Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Κρήτης

Η κατάθλιψη είναι μία κοινή ψυχική νόσος, η οποία επηρεάζει όλο το ηλικιακό φάσμα και συχνά δεν γίνεται αντιληπτή από το άτομο που νοσεί. Θα παρουσιαστεί η επιδημιολογία της κατάθλιψης, εστιάζοντας στα αίτια της συχνότερης εμφάνισης της στο γυναικείο φύλο, η κλινική εικόνα αλλά και οι διάφορες μορφές κατάθλιψης που αναγνωρίζονται: η Μείζονα, η Άτυπη, η Επιλόχεια και τη Εποχιακή Κατάθλιψη. Έπειτα θα προχωρήσουμε σε μία ανάλυση των παραγόντων εμφάνισης της νόσου βάσει του ΒιοΨυχοΚοινωνικού μοντέλου εστιάζοντας περαιτέρω στο Τραύμα αλλά και στο αν η χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να σχετίζεται με την εμφάνιση κατάθλιψης

Δανάη Μπόττη, Ψυχολόγος

Το Τραύμα στην παιδική ηλικία και ιδιαίτερα στην πρώιμη παιδική ηλικία σε βιολογικό επίπεδο, ευαισθητοποιεί την νευροενδοκρινική απόκριση stress και αλλάζει την ευαισθησία του εγκεφάλου στην κορτιζόλη. Επιπλέον το Τραύμα σχετίζεται με αλλαγές στην λειτουργία του αυτονόμου Νευρικού Συστήματος, του μηχανισμού ελέγχου της κορτικοτροπίνης (CRF), του ανοσοποιητικού συστήματος αλλά και τη μείωση του όγκου συγκεκριμένων περιοχών του εγκεφάλου. Οι βιολογικές αλλαγές αυτές σε συνδυασμό με τις άλλες ψυχοκοινωνικές συνέπειες του Τραύματος σχετίζονται με αυξημένη πιθανότητα ανάπτυξης Κατάθλιψης στην ενήλικη ζωή. Τι διαφορές έχει η Κατάθλιψη που σχετίζεται με Τραύμα σε σύγκριση με την κατάθλιψη χωρίς τραύμα? Ποιος ο ρόλος της έκθεσης σε αυξημένη κορτιζόλη κατά την πρώιμη ηλικία σε αυτή την διαφοροποίηση?

Πώς αλλάζει η Βιολογική λειτουργία του εγκεφάλου με την ψυχοθεραπεία. Μηχανισμός δράσης της Γνωστικής – Συμπεριφορικής ψυχοθεραπεία στην Κατάθλιψη: Παρουσίαση συγκεκριμένων τεχνικών της: “Γνωσιακό φύλλο” – επεξεργασία τύπου “ΥΠΕΡ-ΚΑΤΑ” για σκέψεις αναξιότητας ή ενοχής, Συμπεριφορική θεραπεία μέσω ενεργοποίησης. Επεξήγηση και ανάλυση του βιοψυχολογικού μηχανισμού δράσης και των οφελειών της τεχνικής Mindfullness .
Διαταραχές προσωπικότητας (χαρακτηρολογικές δυσκολίες) – Ορισμός των έννοιών “προσωπικότητα” και “Διαταραχή προσωπικότητας”. Τύποι διαταραχών Προσωπικότητας. Το ΔιαφοροΔιαγνωστικό δίλημμα: “Κατάθλιψη ή Διαταραχή προσωπικότητας”. Η σχέση Κατάθλιψης και διαταραχής προσωπικότητας

Σκάλκου Δέσποινα, Ψυχολόγος

Είδη φαρμάκων που χρησιμοποιούνται στην κατάθλιψη, κατηγοριοποίηση και βάση τον μηχανισμό δράσης – αποτέλεσμα. Τρόπος δράσης, διάστημα χορήγησης, συμπτώματα στόχος και παρενέργειες των αντικαταθλιπτικών φαρμάκων. Μυθοι και αλήθειες για τα αντικαταθλιπτικά (Είναι εξαρτησιογόνα? Μήπως με κάνουν χειρότερα? Αν κανείς τα ξεκινήσει μπορεί να τα κόψει? Αν τα λαμβάνει μπορεί να “βολεύεται” και να μην επιλύει τα προβλήματα του? Μήπως είναι ένδειξη αδυναμίας το να τα πάρει κανείς?). Πώς αξιολογούμε το αν μια φαρμακοθεραπεία για την κατάθλιψη είναι αποτελεσματική? Το δίλημμα “Φάρμακο” ή “Ψυχοθεραπεία”.

Αλλαγές που παρατηρούνται στον εγκέφαλο ατόμων που πάσχουν από κατάθλιψη. Ποια είναι η πρόγνωση (εξέλιξη στο χρόνο) μετά από 1 καταθλιπτικό επεισόδιο. Κατάθλιψη και αυτοκτονικότητα. Στάδια & Παράγοντες κινδύνου για ανάπτυξη αυτοκτονικότητας. Μέτρα πρόληψης/αντιμετώπισης αυτοκτονικότητας – Διαφορές μεταξύ Αυτοκτονικότητας & Αυτοτραυματισμών.
Θεραπείες στο μέλλον: Γλουταμινεργικά φαρμακα, Ψυχοθεραπεία μετά από χορήγηση Ψυχεδελικών (Psychedelics Assisted Psychotherapy), Διακρανιακός Μαγνητικός Συντονισμός (TMS, Transcranial Magnetic Stimulator), Precision Psychiatry.

Μπέλλος Στέφανος, Ψυχίατρος

Πρόγραμμα - Τρίτη 5/12/23

Session 1: 17:00-19:00

Συντονιστής: Μπέλλος Στέφανος

Εγγραφή στο webinar κατάθλιψης

4-5 Δεκεμβρίου 2023

Ο Ζ είναι 40 χρονών και έρχεται στον ψυχίατρο μετά από παραπομπή παθολόγου για πόνο –  σφίξιμο» στο θώρακα που μοιάζουν με έμφραγμα τα οποία μετά από ενδελεχή διερεύνηση δεν έδειξαν παθολογική αιτία και αποδόθηκαν στο άγχος. Λέει ότι είναι αγχώδης αλλά τα σωματικά συμπτώματα δεν τα αισθάνεται όταν έχει άγχος. Πέρασε Πολυτεχνείο αλλά λόγω μιας ερωτικής απογοήτευσης, καθυστέρησε στις σπουδές και τελικά τις εγκατέλειψε. Τώρα ζει με την πατρική οικογένεια και εργάζεται στην οικογενειακή επιχείρηση. Αναφέρεται στις οικονομικές του δυσκολίες και στην δυσκολία του να κάνει ερωτικές σχέσεις.

Η Δ. 19 ετών, έρχεται μετά από πίεση της μητέρας της να μιλήσει σε κάποιον ειδικό η οποία την βρήκε, μόνη της το δωμάτιο της να καίει τα χέρια της και ανησύχησε. Ψάχνει ανεπιτυχώς για δουλειά και πρόσφατα χώρισε. Η Δ. είναι αρνητική στο να μιλήσει και στην διάρκεια της εξέτασης (η οποία γίνεται μετά από την πίεση της μητέρας της) θυμωμένα απευθύνεται στην μητέρα της αναφερόμενη σε μια σειρά από πράγματα που της καταλογίζει ως καταπιεστική συμπεριφορά. Για το περιστατικό του αυτοτραυματισμού λέει ότι «έτσι το κάνει καμιά φορά», χωρίς να δίνει παραπάνω ερμηνείες.

5. Ο Θ. είναι 24 ετών φοιτητής Μαθηματικού που αισθάνεται εδώ και 2 χρόνια περίπου, εύκολη και διαρκή κόπωση, ότι δεν μπορεί να διαβάσει, κοιμάται πολύ, έχει πολύ άγχος και για ασήμαντα πράγματα και σκέφτεται «κομπλεξικά», όπως λέει, για τον εαυτό του. Δεν αναγνωρίζει κάποιο ψυχοπιεστικό παράγοντα ή κάποια αιτία για να ερμηνεύσει αυτή την κακοδιαθεσία. Έρχεται στον επαγγελματία ψυχικής υγείας για να βρει τα βαθύτερα αίτια για αυτή την κατάσταση και να τα αλλάξει. Ξεκαθαρίζει ότι δεν θέλει φάρμακο.

Η Ν. 23 ετών φοιτήτρια, έρχεται για να συζητήσει προβλήματα με την «τοξική», όπως την αποκαλεί, σχέση της. Αναφέρει καταπιεστική και επικριτική συμπεριφορά από πλευράς του συντρόφου της και μειωμένο ενδιαφέρον. Έχει συχνούς καυγάδες, αλλά λέει ότι τον αγαπάει. Δεν θέλει να χωρίσει αλλά πιστεύει ότι η σχέση αυτή την αφήνει πίσω. Στην συζήτηση με τον επαγγελματία ψυχικής υγείας  είναι ευσυγκίνητη και αγχωμένη.  

Ο Τ. 27 ετών, εργάζεται ως νοσηλευτής και προσέρχεται στον ψυχοθεραπευτικό χώρο με κυριο αιτημα του να βρει τον παλιο του εαυτο. Μέσα σε ένα διετές διάστημα εντοπίζει την διάθεσή του εξαιρετικά πεσμένη με αποκορύφωμα τους τελευταίους 6 μήνες. Αναφέρει χαρακτηριστικά πως τα πράγματα δεν είναι καλά για τον ίδιο και τίποτα δεν είναι όπως πριν. Ζητάει από τον επαγγελματιά της ψυχικής υγείας να τον βοηθήσει να καταλάβει τι έχει πάει τόσο λαθος και πως αυτο μπορεί να αλλαξει.

Ο Λ 35, ελεύθερος επαγγελματίας, έρχεται στην ψυχοθεραπεία μετά από παραπομπή νευρολόγου που του χορήγησε αντικαταθλιπτική θεραπεία 1η φορά. Από την αρχή της θεραπείας εμφανίζει συνέπεια και συχνά ζητά πιο συχνά ραντεβού καθώς αισθάνεται πίεση για όλα τα θέματα της καθημερινότητας. Μετά από 6 μήνες περίπου (20 συνεδρίες) η διάθεση του έχει αλλάξει: θέλει να αλλάξει δουλειά, αυτοκίνητο σχέση και τους περισσότερους φίλους/γνωστούς, έχει ξεκινήσει καινούρια ενδιαφέροντα. Ευγνωμονεί τα οφέλη της ψυχοθεραπείας…

Η Ο. 55 ετών, παραπέμπεται από τον Οικογενειακό της Γιατρό, αυτοπροσδιορίζεται ως ηθοποιός και δεν έχει ζητήσει άλλη φορά βοήθεια για ψυχολογικούς λόγους. Είναι διαχυτική και ευσυγκίνητη στην εξέταση, ιδιαίτερα όταν αναφέρεται στα προηγούμενα επιτεύγματά της ως ηθοποιός. Τα τελευταία 10 χρόνια έχει σοβαρά οικονομικά προβλήματα λόγω μακροχρόνιας ανεργίας και ζει μόνη της περιθάλπτοντας αδέσποτα. Από την αρχή της συνεδρίας λέει ότι δεν θέλει να πάρει φάρμακο. Αναφέρεται υπερλεπτομερειακά σε συμπεριφορές άλλων που την πλήγωσαν.

8. Η Δ. 35 ετών ιδιωτική υπάλληλος προσέρχεται από μόνη της με αίτημα την ψυχοθεραπεία. Έχει κάνει για περισσότερο από 10 χρόνια με 3 θεραπευτές ψυχοθεραπεία στο παρελθόν. Αναφέρει τραυματικές εμπειρίες και σχέσεις με την οικογένεια της (κυρίως τον πατέρα) και κατά περιόδους δυσκολία να αντιμετωπίσει τα προβλήματα της, οπότε και επικαλείται την βοήθεια της ψυχοθεραπείας. Ιστορικό με απόπειρα αυτοκτονίας και λήψης αντικαταθλιπτικής αγωγή προ 15ετίας. Τα τελευταία 5 χρόνια είναι με καλή σχετικά διάθεση και σε μια σταθερή σχέση, η οποία τον τελευταίο καιρό παρουσιάζει προβλήματα.