Webinar Διατροφικών Διαταραχών
Πρόγραμμα - Δευτέρα 5/2/24
Η Νευρική Ανορεξία είναι μια ιδιαίτερα επικίνδυνη ασθένεια η οποία είναι δυνατόν να
οδηγήσει και σε θάνατο. Εμπλέκει διαταραχή στη ποσότητα λήψης τροφής, στην εικόνα
σώματος και έχει πολλές οργανικές επιπτώσεις. Ως Νευρική ανορεξία ορίζουμε εκείνη
την περίπτωση απώλειας βάρους που είναι μεγαλύτερη από 20% με 25% του
φυσιολογικού βάρους. Όταν ο ΔΜΣ είναι κάτω του 18 τότε ορίζεται ως νευρική
ανορεξία.
Δύο τύποι: 1] υπερβολική αποχή από τη λήψη τροφής και 2] υπερφαγικά επεισόδια με
αυτοπροκλητό εμετό ή χρήση καθαρκτικών ή υπερβολική εκγύμναση με στόχο την
απομάκρυνση ή την καύση της προσληφθείσας τροφής. Και στους δύο τύπους
παρατηρείται επιμονή του ατόμου στην επιπλέον απώλεια κιλών.
Σταθερά σημεία από τα ιστορικά ατόμων με νευρική ανορεξία: είναι κυρίως γένους
θηλυκού, εμφάνιση στην εφηβεία, επί μακρόν έκθεση σε πίεση και άγχος, συνθήκες
όπου υπάρχει πιθανότητα ή εμπειρία αποτυχίας ,σεξουαλική, φυσική και
συναισθηματική βία, κυρίως στον τύπο τσιμπολογώ-εξεμώ.
Ως αιτιολογικοί παράγοντες συναντώνται συνήθως η έντονη ανάγκη άσκησης ελέγχου
σε κάποιους τομείς και πλήρους επιτυχίας σε έναν τουλάχιστον τομέα ή/και
ψυχοκοινωνικοί παράγοντες, όπως σχόλια για εμφάνιση, βάρος, μίμηση άλλων εφήβων
που κάνουν δίαιτα. Παρατηρείται τελειομανία σε πολλά επίπεδα και ύπαρξη έντονων
καταναγκαστικών και ιδεοληψιών .
Σύμφωνα με την Γνωστική Συμπεριφορική προσέγγιση, η θεραπευτική αντιμετώπιση
βασίζεται αρχικά στην αύξηση της ποσότητας της τροφής και στη μείωση του εμετού
αν υπάρχει και μετά ο στόχος είναι να αυξηθεί η ποικιλία στα είδη τροφής.
Απαραίτητες τεχνικές, ημερολόγιο καταγραφής φαγητού και συχνότητας εμετού,
γνωστική αναδόμηση της εικόνας του σώματος και των διατροφικών συνηθειών,
αυτοέλεγχος του εμετού, εντοπισμός συνθηκών, σκέψεων πριν τον εμετό, καθορισμός
πλαισίου που γέννησε το πρόβλημα, καθορισμός παραγόντων που διατηρούν το
πρόβλημα.
Ως Νευρική Βουλιμία ορίζουμε την ανεξέλεγκτη παρόρμηση για υψηλοθερμιδικό
φαγητό, που συνοδεύεται από αυτοπροκλητό εμετό, υπερβολική εκγύμναση, χρήση
καθαρκτικών σκευασμάτων, και περιόδους πλήρους αποχής από το φαγητό.
Οι επιπτώσεις από το συχνό εμετό και τα καθαρκτικά είναι πολλές, όπως για
παράδειγμα, η απουσία καλίου, πρήξιμο παρωτιδικών αδένων, καταστροφή οισοφάγου
και οδόντων, απώλεια όσφρησης, κ.λ.π.
Ως άλλα συνοδευτικά συμπτώματα αναγνωρίζονται η χαμηλή αυτοεκτίμηση, η
διαταραχή στην εικόνα σώματος, τα υψηλά επίπεδα άγχους, κ.λ.π..
Ως συννοσηρότητα, συναντάμε κατάθλιψη, αυτοκαταστροφικές συμπεριφοράς, όπως
αυτοτραυματισμούς, αυτοκτονικές τάσεις, παραμέληση υγιεινής, επιθετικότητα,
κοινωνική απομόνωση, καταχρήσεις, αλκοόλ [Β.Ν.]
Θεραπευτικά, στη βουλιμία ο στόχος είναι αρχικά να μειωθεί ο εμετός και η ποσότητα
τροφής που καταναλώνεται και μετά να ελεγχθεί η ποικιλία της τροφής. Η συνήθης
θεραπευτική αντιμετώπιση περιλαμβάνει ημερολόγιο καταγραφής φαγητού και
συχνότητας εμετού, γνωστική αναδόμηση της εικόνας του σώματος και των
διατροφικών συνηθειών, αυτοέλεγχος του εμετού, εντοπισμός συνθηκών, σκέψεων
πριν τον εμετό, καθορισμός πλαισίου που γέννησε το πρόβλημα, καθορισμός
παραγόντων που διατηρούν το πρόβλημα. Επιπλέον τεχνικές, Συμβόλαιο ότι το όποιο
φαγητό καταναλώνεται, πρέπει να τρώγεται σε τραπέζι συγκεκριμένου χώρου και χωρίς
διάσπαση της προσοχής, αν υπάρχει η δυνατότητα, να τρώνε με παρέα και όχι μόνοι
τους, αλλαγή ιεροτελεστίας [αν υπάρχει], Οργάνωση του ημερήσιου προγράμματος
έτσι ώστε να μη διευκολύνουν οι συνθήκες την έλευση της κρίσης.
Ως καταναγκαστική υπερφαγία ορίζουμε εκείνη τη διατροφική διαταραχή όπου το
άτομο διαρκώς επιζητεί να τρώει κάτι – έστω και σε μικρή ποσότητα- χωρίς να υπάρχει
η αίσθηση της πείνας με αποτέλεσμα να είναι υπέρβαρο. Παρατηρείται απουσία
ελέγχου κατά τη διάρκεια, αίσθηση δυσφορίας μετά το επεισόδιο.
Η τροφή καταναλώνεται σε λιγότερο χρόνο από όσο θα μπορούσε ο μέσος άνθρωπος.
Σταματούν μόνο όταν νιώσουν δυσάρεστα, δεν χρειάζονται να πεινούν για να φάνε,
δύο τουλάχιστον ημέρες την εβδομάδα για έξι μήνες τουλάχιστον και χωρίς
αντιροπιστικές συμπεριφορές.
Συνήθεις Γνωστικές πεποιθήσεις είναι του τύπου «Όταν θα αδυνατίσω, θα μπορέσω να
ζήσω», «δεν αξίζω τίποτα, αφού δεν τα καταφέρνω να αδυνατίσω», «κανείς δεν με
καταλαβαίνει», «είμαι και σ’ αυτό μόνος/η μου», «θέλω να μ’ αγαπούν όπως είμαι».
Πολλοί θεωρούν ότι το φαγητό είναι ο μόνος φίλος τους. Αντιμετωπίζουν διάφορα
προβλήματα υγείας: δυσκολία στην αναπνοή, έντονη εφίδρωση, υψηλή πίεση και
χοληστερίνη, πόνο στα πόδια και στις αρθρώσεις, βάζουν εύκολα βάρος. Είναι
δυσκίνητοι και λαχανιάζουν εύκολα, έχουν μείωση της σεξουαλικής επιθυμίας και
διακυμάνσεις στη διάθεση, κατάθλιψη, κόπωση και προβλήματα αϋπνίας.
Θεραπευτικά εφαρμόζεται η τήρηση ημερολογίου, η σύνδεση της υπερφαγίας με τα
συναισθήματα που προηγούνται και έπονται της κατανάλωσης τροφής, η απομάκρυνση
επικίνδυνων ή προκλητικών τροφών,.κ.λ.π. Δίνεται έμφαση στην αυτοεπικριτκή στάση
τους και στην απαιτητικότητα που εμφανίζουν συνήθως ως στάση ζωής.
Ως Παχυσαρκία ορίζουμε εκείνο το βάρος ενός ατόμου που έχει ΔΜΣ πάνω από 30.
Επίσης, θεωρείται επικίνδυνο όταν η περιφέρεια μέσης είναι για τους άνδρες >102εκ
και για τις γυναίκες>88εκ.
Ως προς το δημογραφικό προφίλ, συνήθως συναντάμε παχυσαρκία σε άτομα
μεγαλύτερης ηλικίας, γυναίκες, εθνικές μειονότητες, χαμηλό οικονομικό επίπεδο,
παιδιά με παχύσαρκους γονείς, παντρεμένους, πρώην καπνιστές, άτομα που
αποφεύγουν τη φυσική άσκηση .
Το οικογενειακό μοντέλο είναι πολύ σημαντικός παράγοντας πρόκλησης της
παχυσαρκίας.
Η συνήθης ορατή συμπεριφορά των παχύσαρκων είναι: προτίμηση τροφών έντονης
γεύσης, τρώνε γρήγορα, μασούν ελάχιστα, πίνουν πολλά υγρά ενδιάμεσα του φαγητού,
καταπίνουν γρήγορα.
Η θεραπευτική αντιμετώπιση περιλαμβάνει: Καταγραφή ημερολογίου, ώστε να
αποκτήσουν επίγνωση τι τρώνε και σύνδεση με συναισθήματα πυροδότησης και
επακόλουθα, έλεγχος ερεθίσματος [κατάλογος και απομάκρυνση επικίνδυνων τροφών],
παρατήρηση του τρόπου που τρώνε [αργή μάσηση, άδειο κουτάλι], εκπαίδευση στις
διατροφικές συνήθειες και στις θερμίδες, τρόποι αυτοενίσχυσης, δίαιτα από ειδικό,
τεχνικές χαλάρωσης, εμπλοκή οικογένειας, αντιμετώπιση άλλων παραγόντων που φαίνεται
από το ιστορικό ότι επηρεάζουν τη στάση προς το φαγητό.
Πρόγραμμα - Τρίτη 6/2/24
17:00-18:00
18:00-19:00
20:00-20:30